Een historische doorbraak voor ouderenrechten wereldwijd
Op 3 april 2025 heeft de VN-Mensenrechtenraad in Genève een historische resolutie aangenomen: de oprichting van een werkgroep die een internationaal verdrag moet opstellen voor de bescherming van de rechten van ouderen.
Deze stap is het resultaat van jarenlang onvermoeibaar werk door HelpAge International1), ouderen zelf en hun organisaties. Voor het eerst wordt gewerkt aan een juridisch bindend instrument dat landen verplicht om leeftijdsdiscriminatie tegen te gaan en de rechten van ouderen structureel te waarborgen.
Op de website schrijft Cherian Mathews, CEO van HelpAge International: “Het is van essentieel belang dat ouderen en hun vertegenwoordigende organisaties volledig en effectief betrokken worden. Transparantie en inclusiviteit moeten centraal staan.”
Ouderen moeten meedoen en meebeslissen
Nog te vaak worden ouderen over het hoofd gezien: ze ervaren mishandeling, sociale uitsluiting, onvoldoende toegang tot zorg en een gebrek aan invloed op beleid. Het gaat niet alleen om bescherming, maar ook om volwaardige participatie. Ouderen moeten gehoord worden, zichtbaar zijn en actief kunnen meedenken en meebeslissen.
Bestaande verdragen bevatten geen duidelijke verplichtingen om bijvoorbeeld leeftijdsdiscriminatie en vooroordelen op basis van leeftijd, te bestrijden. Een nieuw verdrag kan daarin een verschil maken. Het legt regeringen de plicht op om ouderenrechten te beschermen én te garanderen dat ouderen als volwaardige burgers betrokken worden.
De dubbele vergrijzing in Europa
De urgentie wordt duidelijk uit de demografische vooruitzichten2):
2024: 97 miljoen 65-plussers in de EU (21,6% van de bevolking)
2040: 115 miljoen (25,7%)
2060: 125 miljoen (28,7%)
Tegelijkertijd krimpt de beroepsbevolking, waardoor de verhouding tussen werkenden en ouderen verschuift en de druk op zorg en sociale voorzieningen toeneemt. Steeds meer ouderen betekent echter ook: een groeiende groep die met ervaring, kennis en betrokkenheid kan bijdragen aan de samenleving — mits ze die kans krijgen.
Vooruitblik
De oprichting van de VN-werkgroep is een essentiële stap. Niet alleen om ouderen te beschermen tegen discriminatie, maar vooral om hen volwaardig te erkennen als deelnemers aan onze samenleving. Ouderen hebben recht op waardigheid, veiligheid én zeggenschap.