Marianne Coopmans zet zich al decennialang in voor ouderen in de stad Utrecht. Reden voor U op leeftijd om haar te bevragen over het ouderenbeleid in de stad en haar visie op het mogelijk verdwijnen van U op leeftijd.
“Al vanaf de start van mijn loopbaan houd ik me al met de positie van ouderen in de stad bezig. Dat begon in 1980 toen ik werd gevraagd om onderzoek te doen naar ouderen in Noord-Oost Utrecht. Daarna volgden banen bij de landelijke tak van het USB (waar staat dit voor?), de Emancipatieraad en de ANBO. Het laatste en overgrote deel van mijn werkzame leven, werkte ik als beleidsadviseur Wonen bij de gemeente Utrecht. Ouderen loopt dus als een rode draad door mijn loopbaan.”
Waar komt je betrokkenheid bij ouderen vandaan?
“Ik heb me altijd ingezet voor groepen die aandacht behoeven en voor actuele thema’s. Zo zette ik me in de jaren ’80 in voor de positie van 50+ vrouwen en publiceerde ik het eerste rapport hierover in Nederland. In die tijd waren veel vrouwen nog financieel afhankelijk van hun man en viel er nog veel te winnen wat betreft de economische positie van vrouwen. Met dat rapport ben ik nog op het NOS-journaal gekomen. Daar ben ik best trots op.”
Wat is jouw visie op hoe Utrecht met ouderen omgaat?
“In Utrecht is er al zo lang als ik met dit thema bezig ben, weinig aandacht voor ouderen. Dat was vroeger zo, en dat is nu nog steeds zo. Utrecht heeft van oudsher als studentenstad vooral aandacht voor studenten en de jonge populatie van de stad. Veel mensen die bij de gemeente werken zijn zelf ook jong. De groep ouderen is ondervertegenwoordigd in het ambtelijk apparaat, en dat merk je in de plannen die gemaakt worden en hoe makkelijk ouderen over het hoofd worden gezien.”
Uitvoering blijft achter op beleid
“Neem nou bijvoorbeeld het thema groepswonen voor ouderen. Daar zijn veel rapporten over verschenen, maar in de praktijk gebeurt er niet zoveel. Daar komt de laatste jaren wel een beetje verandering in, met het verschijnen van het uitvoeringsprogramma ‘Krachtig en Vitaal oud worden’. En met de nieuwe nota Wonen, waar een hele paragraaf over ouderen is opgenomen. Dat zijn goeie dingen.
Aan de andere kant worden er ook nota’s onder nota’s geschoven. Zo is de nota ‘Een Thuis voor ouderen’ – waar ik ook mede ondertekenaar van ben – weer opgenomen in de nota Wonen. Wat komt er dan terecht van de acties uit een Thuis voor ouderen? Dat is iets wat ik veel zie. Er worden veel nota’s gemaakt, maar de uitvoering blijft vaak achter.
En daar ligt dan wat mij betreft een belangrijke rol voor U op leeftijd. Erop toezien dat die plannen ook uitgevoerd worden. Dat gebeurt nog veel te weinig. Papier is geduldig, zeg ik altijd maar.”
Wat betekent het als U op leeftijd zou verdwijnen?
“Tsja, dan heeft de gemeente Utrecht geen gesprekspartner meer, als het gaat over de behoeften, wensen en noden van ouderen in de stad. Als je dat wegveegt, met wie moet de gemeente dan in overleg? Daarnaast dreigt er dan ook een enorme versnippering van allemaal ‘kleine’ partijen cq. belangenbehartigers in de stad, zoals bijvoorbeeld bewonersgroepen. Deze zijn echter veel minder consistent en draaien volledig op vrijwilligers. Ze komen en gaan. Dat is met één stedelijke belangenbehartiger met professionals, die alle geluiden ophaalt en bij elkaar brengt, wel anders.
Daarnaast wil ik benadrukken dat alle aandacht groepen een vertegenwoordiging nodig hebben, ongeacht van welke afkomst je bent of je arm of rijk bent, of je mobiel bent of fysiek beperkt. Door het wegvallen van U op leeftijd, is de kans groot dat veel kwetsbare ouderen niet meer gehoord worden. Neem nou een thema als eenzaamheid, dat kan iedereen treffen en is niet afhankelijk van de dikte van je portemonnee. En ook de vraag naar zorg, is daar niet van afhankelijk.”
De toekomst
“Ik ben inmiddels met pensioen, maar dat laat onverlet dat ik nog steeds een groot hart heb voor ouderen in de stad. En mij daar ook voor blijf inzetten. De mogelijke opheffing van een stedelijke partij die deze belangen behartigt gaat mij dan ook enorm aan het hart. Ik hoop en wens voor de ouderen in de stad dat U op leeftijd ook in de toekomst deze bijzondere rol kan blijven vervullen. Mijn steun hebben ze!”