Eind 2025 organiseert U op leeftijd twee workshops over seniorisme voor ambtenaren van de gemeente Utrecht. We hebben hiervoor de samenwerking gezocht met het Netwerk Utrecht Zorg Ouderen (NUZO).
Seniorisme is een maatschappelijk fenomeen dat nog veel te weinig aandacht krijgt. Zo ook binnen de muren van de gemeentelijke organisatie, waar het beleid nog te weinig rekening houdt met de belangen van ouderen. De gemeente Utrecht heeft de hand in eigen boezem gestoken en ons gevraagd om voor haar beleidsambtenaren een workshop te ontwikkelen over dit thema.
Wat is seniorisme?
Van seniorisme is sprake wanneer over ouderen wordt gesproken in stereotypen. Vaak zijn dit negatieve stereotypen, die tot een negatieve beeldvorming leiden van ouderen. Een paar voorbeelden. Ouderen worden vaak gezien als ‘kwetsbaar’, ‘zorgbehoevend’ en ‘afhankelijk’. Echter, dit is maar voor een zeer kleine groep ouderen het geval. De meeste ouderen zijn nog vitaal en doen nog actief mee in de samenleving. Op allerlei gebieden. Of – de andere kant – senioren worden getypeerd als die groep die het hele jaar op vakantie is met de camper en zich volledig onttrekt aan het maatschappelijk leven. Kwetsbaar zijn is niet altijd aan de buitenkant te zien.
Dat ouderen vaak over het hoofd worden gezien in beleid, is een andere uitingsvorm van seniorisme. Ze worden niet of te laat betrokken bij beleidsvorming. Een voorbeeld hiervan is het volledig ontbreken van seniorenwoningen bij nieuwbouwprojecten.
Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te geven van seniorisme. In de manier waarop wij naar ouderen kijken en de manier waarop we over ze praten: ‘oudjes’, ‘dor hout’ of ‘over de datum’. Laatdunkend taalgebruik, wat geen blijk geeft van waardering voor deze groep. Het gevolg is dat ouderen zelf dit beeld gaan verinnerlijken, met (zelfgekozen) uitsluiting als verstrekkend gevolg.
Doel van de workshops
Het doel van de workshops is om de bewustwording over het bestaan van seniorisme te verhogen en de verschijningsvormen ervan bij beleidsambtenaren te duiden. Zodat in de toekomst er meer oog is voor dit fenomeen en het beleid seniorvriendelijker wordt.
We hebben verschillende sprekers uitgenodigd om de ambtenaren te inspireren en te informeren. O.a. Tineke Abma, hoogleraar Vitality and Ageing Leyden Academy. En Marlyn van Erp, documentairemaker. Beiden gaan vanuit hun eigen disciplines – de wetenschap en de filmwereld – seniorisme belichten. Ook hebben we een aantal ouderen uitgenodigd om hun ervaringsverhaal te vertellen: wat doet het met je, wanneer je met stereotype beeldvorming te maken krijgt als oudere?
Het vervolg
U op leeftijd gaat in 2026 verder met dit thema, met als doel om seniorisme onder een nog veel breder publiek onder de aandacht te brengen.
Algemeen
U op leeftijd organiseert samen met NUZO workshops over seniorisme
18 november 2025