Aan: Burgemeester en wethouders en leden van de gemeenteraad
Betreft: Raadsbrief over voortgang parkeerkortingsregeling voor (oudere) bewoners
Datum: 14 oktober 2024
Van: U op leeftijd
Geacht college en leden van de raad,
U op leeftijd heeft met belangstelling kennisgenomen van de derde voortgangsrapportage over de aanpassing van de parkeerkortingsregeling voor bewoners, d.d. 8 oktober 2024. Na de uitgebreide positieve tweede voortgangsrapportage van 24 april 2024 waren we zeer benieuwd naar de huidige stand van zaken. Vooral omdat betaald parkeren vanaf 1 november weer in een aantal nieuwe wijken wordt ingevoerd.
U op leeftijd vroeg vorig jaar in een brief d.d. 8 augustus, uw dringende aandacht voor de dreigende gevolgen van de vernieuwde parkeerkortingsregeling voor bezoekers. We voorzagen veel problemen voor ouderen en voor bewoners met minder digitale vaardigheden om van de nieuwe regeling gebruik te maken. We constateerden dat de vernieuwde regeling tegenstrijdig was aan het digitale inclusiebeleid, het eenzaamheidsbeleid en het beleid om ouderen te stimuleren en in staat te stellen om langer zelfstandig te blijven wonen. We waren daarom blij dat het college in het Raadsdebat op 7 december jl. besloot de suggesties van de raad en van U op leeftijd tot verandering en aanpassing van de vernieuwde parkeerkortingsregeling voor bezoekers grotendeels over te nemen.
U op leeftijd betreurt, na lezen het lezen van de voorliggende Raadsbrief, dat het college in haar brief niet voortbouwt op de structuur en inhoud van de vorige rapportages. Hierin werden de toezeggingen aan de raad op 7 december 2023 puntsgewijs behandeld en gekoppeld aan een concreet “spoorboekje doorontwikkeling”. In de huidige brief is dat niet het geval. Het is hierdoor onduidelijk wat sinds 24 april 2024 de voortgang is van en wat de ervaringen zijn met: de verbetering van de website (algemeen); het samen optrekken met de gemeente Den Haag; de restitutieregeling; het geld overmaken zonder Ideal; de Bezoeker betaalt! oplossing; het betrekken van doelgroepen; de inzet van de Stadskamer; de bredere inzet van de parkeervergunning Mantelzorg en parkeervergunning huisartsen en verloskundigen en het onderzoek “aanhaken bij minder digivaardige inwoners”.
Feitelijke en cijfermatige informatie ontbreekt
Om goed inzicht te krijgen in de voortgang en de gevolgen van de huidige regeling, wil U op leeftijd graag per elk onderdeel feitelijke en cijfermatige informatie zien over het aantal bewoners dat nu gebruik maakt van de verschillende vormen van parkeerkorting voor bewoners; hoeveel bewoners in de “oude wijken” zijn overgestapt van de oude regeling naar de nieuwe regeling en hoeveel nieuwe bewoners nu in de oude- en nieuwe wijken gebruik maken van de bezoekersvergunning. We zijn ook benieuwd naar het aantal bewoners dat gebruikt maakt van de telefonische service en hulpverlening en het aantal bewoners dat voor hulp en/of betaling naar de informatiepunten in bibliotheken en in het Stadskantoor komt en naar de leerpunten bij de introductie in nieuwe wijken. Ook vragen we ons af of regelmatig gemonitord wordt of er mede door het betaald parkeren problemen zijn ontstaan bij oudere bewoners wegens het afnemen van bezoek of groeiende kosten voor hulpverlening aan huis. Alleen deze gegevens kunnen inzicht geven in de effecten en resultaten van de (niet) uitgevoerde acties.
Positieve en constructieve samenwerking tussen gemeente en organisaties in de stad
Tot juni was U op leeftijd tevreden met het door de gemeente ingezette proces. Er werden concrete stappen gezet en er was overleg met de organisaties en instellingen in de stad, zoals U op leeftijd, Solgu, DOCK, Thuiszorg en de Mantelzorg, over de bredere inzet van de parkeervergunning Mantelzorg en parkeervergunning huisartsen en verloskundigen. Hierdoor zou de aanvraag voor de bezoekerskorting voor deze professionals worden losgekoppeld van de huidige digitale aanvraagprocedure en betalingswijze die nu bij de bewoners ligt. U op de leeftijd kon in deze periode positief berichten over de eerste resultaten rond de thuiszorgregeling en het parkeerbeleid voor gehandicapten.
Na juni is het positieve gevoel verdwenen en heeft weer plaatsgemaakt voor frustratie en misschien ook wel wanhoop. Tot juni hadden we het gevoel dat naar ons werd geluisterd en dat gezamenlijke stappen werden gezet. Daarna lijkt de samenwerking met en het luisteren naar de ervaringen van ‘partners’ in de stad weer volledig te zijn verdwenen.
De tijdelijke regeling zorgverleners
In juni organiseerde de gemeente een breed overleg plaats over de tijdelijke regeling zorgverleners. Hiervoor werd, behalve de thuiszorg, een bredere doelgroep van professionele zorgverleners aan huis uitgenodigd, zoals huishoudelijke hulp, begeleiding beschermd thuiswonen, etc. In dit overleg werd duidelijk dat de tijdelijke parkeervergunning zorgverlener, zeker na de uitbreiding van de betaald parkeerwijken, uitgebreid zou moeten worden naar een bredere doelgroep van professionele zorgverleners aan huis. De vertegenwoordigers van de gemeente stonden hier in principe positief tegenover. Maar het beloofde snelle vervolgoverleg werd herhaaldelijk uitgesteld en heeft tot nu toe niet plaatsgevonden. In augustus stuurde de gemeente het volgende bericht: (-) “Na het laatste overleg met u in juni zijn nog geen vergevorderde stappen gezet. Het kost veel tijd om beleidsmatig te onderzoeken of en hoe het verbreden van de doelgroep met andere branches binnen de sector zorg en welzijn mogelijk is. Naast inzet voor de beleidsmatige aspecten is ook bestuurlijke afstemming nodig in hoeverre het mogelijk en wenselijk is dat de vergunning voor meer zorgverleners beschikbaar komt. (-) Dat betekent dat er tot nu de tijdelijke thuiszorgregeling beperkt blijkt voor de specifieke thuiszorgorganisaties en dat is jammer!”
De bredere inzet van de parkeervergunning Mantelzorg
Ook voor de bredere inzet van de parkeervergunning Mantelzorg is begin dit jaar een overleg met de Mantelzorgorganisaties opgestart. Dit overleg heeft na april niet meer plaatsgevonden. Het is onduidelijk wat daar nu de stand van zaken van is. In de voorliggende Raadsbrief wordt niets over de parkeervergunning Mantelzorg vermeld. Afspraak was om de ‘vergunning terminale mantelzorg’ aan te passen en de aanvraag voor de parkeerkorting voor mantelzorgers los te koppelen van de individuele bewoner/hulpvrager. Deze vergunning moet verlichting bieden aan bewoners die mantelzorg ontvangen, maar daar is dus nog geen sprake van. In de groep Mantelzorg zijn groeiende zorgen over het effect hiervan omdat de meeste ouderen niet in staat zijn met de huidige digitale systemen te werken. Ook is er grote ongerustheid omdat met de uitbreiding van de wijken steeds meer ouderen en hun mantelzorgers in de problemen dreigen te raken.
Functionaliteit ‘Bezoeker betaalt’
In de Raadsbrief wordt uitgebreid aandacht besteed aan de Functionaliteit ‘Bezoeker betaalt’. Tot grote verbazing van U op leeftijd schrijft het college aan het einde van de tekst:(-) “De leverancier heeft aangegeven in het eerste kwartaal van 2025 duidelijkheid te kunnen geven over de technische haalbaarheid. Als uit dit onderzoek blijkt dat de voorgestelde wijzigingen uitvoerbaar zijn, kunnen we de doorontwikkeling opstarten. Tijdens dit proces blijven we nauw samenwerken met belangenorganisaties zoals ‘U op leeftijd’, om ervoor te zorgen dat het eindproduct aansluit bij de behoeften van diverse gebruikersgroepen. (-)”
U op leeftijd heeft tot juni regelmatig overleg gevoerd over de Functionaliteit ‘Bezoeker betaalt’. We zijn blij dat er naar onze argumenten is geluisterd. We schrikken echter van het feit dat er pas duidelijkheid komt over wel of geen uitvoering in het eerste kwartaal van 2025. We hebben steeds aangedrongen op de realisatie voor 1 november 2024 zodat de nieuwe groep bewoners meteen gebruik kon maken van de nieuwe functionaliteit. In juni was al duidelijk dat er naar een nieuwe versie moest worden gekeken. Het is onaanvaardbaar dat de gemeente met handen en voeten gebonden lijkt aan een externe leverancier wat betreft planning, onderzoek en realisatie.
Het betrekken van doelgroepen
U op leeftijd krijgt vanuit de wijken steeds meer signalen van senioren dat zij door de digitale bomen het bos niet meer zien. Senioren hebben het gevoel dat de digitalisering veel te snel gaat en dat zij door de overheid en instanties als remmende factor worden gezien. We merken dat er bij bepaalde (kwetsbare) groepen senioren, ook bij degenen met voldoende digitale vaardigheden, sprake is van een groeiend gevoel van onzekerheid, buitensluiting en onderwaardering. De uitspraak van een oudere wijkbewoner in de beleidsnota “inclusie en diversiteit” (pag. 23): ‘Als oudere tel je niet meer mee, het lijkt wel alsof iedereen denkt dat je seniel bent.’ wordt in de wijken veel gehoord. Wijkprofessionals wijzen erop dat deze ontwikkeling het gevaar van groeiende eenzaamheid en ook armoede onder senioren vergroot. Veel ouderen geven het (definitief) op om te proberen zaken digitaal te regelen en zeggen: ‘Laat maar zitten dan. Ik laat het wel door mijn kinderen of de buurvrouw doen!’ Gevolgen? Verlies van zelfstandigheid, vergroting van eenzaamheid, kwetsbaarheid en armoede.
U op leeftijd merkt dat bij professionals en beleidsmakers onvoldoende kennis is van wat er onder ouderen leeft en dat er niet of weinig met hen wordt gesproken over hun knelpunten, wensen en eventuele oplossingen. Een observatie die wordt onderschreven in het recente SCP onderzoek ‘Zien, luisteren en helpen’. De aanbevelingen van het SCP zijn:
- Zet niet de voorzieningen centraal, maar ga na hoe je mensen kunt bereiken en ondersteunen op een manier die aansluit bij hun behoeften.
- Ga hiervoor in gesprek met de mensen zelf en betrek hen en ervaringsdeskundigen bij het ontwikkelen van (nieuw) beleid en om structureel te blijven leren van de praktijk.
De gemeente lijkt deze punten opnieuw, evenals bij de invoering van de nieuwe parkeerkortingsregeling in juli 2023, te vergeten met alle gevolgen van dien!
Conclusie
U op leeftijd moet, mede op basis van de inhoud van de Raadsbrief, constateren dat de toezeggingen die zijn gedaan In het Raadsdebat op 7 december jl. (nog) niet zijn nagekomen. De oorspronkelijke regeling is tot nu toe inhoudelijk en in uitvoering (nog) niet veranderd. Er is geen zicht op de effecten van de verbeteringen van de website en van de telefonische en persoonlijke hulpverlening bij bibliotheken, wijkbureaus en Stadskantoor. De deadline om de bezoekersregeling aan te passen voorafgaande aan de nieuwe uitrol naar nieuwe wijken op 1 november a.s. is niet gerealiseerd. Kortom er lijkt voor de oudere bewoners en de mensen met weinig digitale vaardigheden niets anders te zijn veranderd dan de verhoging van de parkeerkosten en verminderd bezoek van familie en bekenden en dat is een trieste conclusie!
Vraag aan het college en de leden van de raad
U op leeftijd doet een dringend beroep op het college en de raad om
- de samenwerking met organisaties en instellingen in de stad weer serieus op te pakken;
- plannen en voorstellen voor aparte kortingsregelingen voor mantelzorgers en alle thuisorganisaties zo snel mogelijk te realiseren;
- de persoonlijke hulpverlening aan bewoners samen met partners in de wijken serieus vorm te geven op basis van wensen en vragen van de ouderen en de mensen met minder digitale vaardigheden zelf.
Tenslotte verzoeken we het college zo snel mogelijk om in aanvulling op de Raadsbrief een overzicht te sturen met de gevraagde feiten en cijfers betreffende de voortgang van de toezeggingen op het Raadsdebat op 7 december jl.
U op leeftijd ziet uw besluitvorming met spanning tegemoet!
Met vriendelijke groet,
Yvon Hoogendijk
Directeur U op leeftijd
T 06 5356 2620
Churchilllaan 11- E1
3527 GV Utrecht